Afgelopen maandagavond, 07-06-2021, werd er weer een zoom meeting gehouden welke bezocht werd door ongeveer 22 deelnemers.
Deze keer werd er, behoudens onderling QSO, een lezing gehouden door Jan – PD0AUQ over het gebruik en de ontwikkeling van stoorzenders, ook wel “Jammers” genoemd, in de GSM banden op 900 en 1800 MHz.
De ontwikkeling begon eigenlijk nadat er op 11 maart 2004 in Madrid een terroristische aanslag op een trein was geweest waarbij de detonatie gebeurde met gebruikmaking van een mobiele telefoon (GSM) in de 900 MHz band.
Na onderzoek, met name door de Spaanse overheid, bleek dat het tot ontploffing brengen van de lading gebeurd was met gebruikmaking van een mobiele telefoon. Men had, heel eenvoudig, gebruik gemaakt van het feit, dat bij een mobiele telefoon, als deze gebeld wordt, het scherm oplicht. Op dat scherm werd een LDR (licht-afhankelijke weerstand) geplaatst en hiermee kon een circuit geactiveerd worden om het geheel te laten ontploffen.
Om dit in de toekomst te kunnen voorkomen werd er een zgn. ”Jammer” ontwikkeld die met name op de 900 en 1800 MHz een veilige bubbel of een soort kooi rondom de Jammer kon maken.
Het apparaat dat ontwikkeld werd kreeg de toepasselijke naam van Cocon (bescherming van een rups die zich tot een vlinder aan het ontwikkelen is).
Het probleem was dat er vanuit de Nederlandse overheid geen interesse bestond voor het gebruik van een Jammer, maar voor het nemen van proeven werd er een apparaat om niet, beschikbaar gesteld en niet lang daarna kwam de vraag of er zes exemplaren geleverd konden worden.
De ontwikkeling van de Cocon stond ook niet stil. Het apparaat moest ”hufterproof” gemaakt worden, de afmetingen werden universeel gemaakt, zodat het in verschillende voertuigen geplaatst kon worden. Het chassis bestond eigenlijk uit een 17 kilo grote klomp aluminium, maar er bleef uiteindelijk een behuizing over van +/- 2 kilo, waarin ruimtes waren gefreesd voor de diverse modules.
Inmiddels was het vermogen van de Jammer verhoogd tot ongeveer 50 Watt, hetgeen, naar later bleek, een veilige bubbel van 100 meter rondom een voertuig opleverde. Er waren verschillende versies leverbaar.
De antenne die voor de Jammer gebruikt werd had de vorm van een haaienvin. Jan toonde er één via het Zoom-scherm en op de diverse foto’s waarop deze duidelijk te zien waren.
Door defensie werd de Jammer ingezet op de voertuigen die met name in Afghanistan en Mali werden gebruikt. In Afghanistan werd door de Taliban gebruik gemaakt van mobiele telefoons om een bermbom tot ontploffing te brengen.
Dat de leverancier van de apparatuur voortdurend op zijn hoede moest zijn bleek wel uit het feit dat de landmacht het liefst alles groen schildert. Wat bleek, er kwamen klachten over het niet goed werken van de Jammers. Men had de antennes groen geschilderd, nu kan de antenne zelf daar wel tegen, maar de verf bevatte metaaldelen en dat ging niet samen.
Ook is het voorgekomen dat een antenne niet op de juiste plaats op het voertuig was aangebracht waardoor het stralingspatroon van de antenne niet optimaal kon werken.
Dat de Jammers hun werk goed deden bleek uit het feit dat er wel ontploffingen zijn geweest achter de voertuigen nadat zij voorbij de bom gereden waren en niet tijdens het passeren.
In totaal werden er door defensie 500 Jammers in gebruik genomen.
Op de foto’s was te zien dat de voertuigen door de vele antennes e.d. net kerstbomen waren, ertussen waren ook nog wapens zichtbaar.
Kortom een zeer interessante lezing die nog vervolg gaat krijgen wanneer we weer in de zaal bijeen kunnen komen.
Volgende week, 14 juni 2021, is er weer een praatavond via Zoom waar door de deelnemers eventuele problemen/wetenswaardigheden ingebracht kunnen worden. Allen tot ziens en Zoom dus.
